Video's
Jelle Kootstra verknocht aan vliegveld Havelte
Oorlogsgeschiedenis moet plek in museum krijgen
Opgegraven bouwwerk uit WOII
https://www.rtvdrenthe.nl/nieuws/131900/Per-railfiets-door-oorlogsverleden-en-natuur-Holtingerveld
Per railfiets door oorlogsverleden en natuur Holtingerveld
Foto's
Het Duitse vliegveld had een start- en landingsbaan van 1400 meter lang en 80 meter breed. De baan liep vanaf de huidige Golf Club Havelte naar het Vlinderparadijs Papiliorama op het terrein van de Toegangspoort van het Holtingerveld. Deze rechte weg heeft nu de naam Startbaan.
Luchtfoto van het gebied zoals het nu is, met in het midden de start- en landingsbaan.
In totaal werden 5600 arbeiders ingezet. Alle mannen met uitzondering van doktoren, geestelijken en bakkers in Meppel en Hoogeveen moesten 14 dagen lang werken aan het vliegveld. De burgemeesters moesten van de Duitsers de mannen selecteren. De burgemeester van Hoogeveen wees 200 mannen aan die geschikt waren. Toen op het vliegveld slechts 10 van die mannen kwamen opdagen, werd de Hoogeveense burgemeester opgepakt door de Duitsers. Niet alle burgemeesters gaven gehoor aan het bevel van de Duitsers. De burgemeester van Diever was één van de velen die onderdook om te voorkomen dat hij arbeiders moest aanwijzen.
Een ander deel van de arbeiders, onder wie vele Joden en gedetineerden, werden op bevel van de Duitsers geworven door het Arbeidersbureau in Meppel. Ook meldden mensen zich vrijwillig aan, vanwege de hoge werkloosheid. De arbeiders die zich vrijwillig meldden, werden na de oorlog opgespoord en veroordeeld tot een aantal jaren cel.
Naast arbeiders eisten de Duitsers voor de aanleg van het vliegveld ook paarden. Met paard en wagen werden graszoden naar het vliegveld gebracht die naast de start- en landingsbaan kwamen te liggen.
Hier, schuin tegenover het Hunnehuis, stond een barak waar joden uit gemengde huwelijken verbleven. Deze barak was 8 bij 20 meter, zeer klein voor het grote aantal mensen die erin woonden. In totaal waren er 11 barakken voor 700 dwangarbeiders.
Luchtfoto, gemaakt eind 1944, van het werkkamp.
Luchtfoto uit juni 1944 van de Konijnenbergen waar eerst de Duitsers waren gehuisvest. Eind 1944 werden joden uit gemengde huwelijken er naartoe verplaatst.
Voor de bouw van het vliegveld werden gigantische machines en tractoren met metalen wielen ingezet om de heide te egaliseren aan weerskanten van de start- en landingsbaan.
Twee machines trokken een grote ploegschaar heen en weer.
Er werd veel gebruik gemaakt van smalspoor voor de aanvoer van zand, stenen en beton. Vandaag de dag ligt het smalspoor in het Holtingerveld waarop met railfietsen kan worden gefietst. Een zandlorrie is te zien in het Museum Vliegveld Havelte WOII.
Drie machinisten die hebben gewerkt op vliegveld. Gefotografeerd in 2009.
Vanaf Meppel – Steenwijk werd een aparte aftakking van het spoor naar Havelte aangelegd voor de aanvoer van zwaardere goederen.
Luchtfoto uit 1944 van de spoorlijn.
Het eerste vliegtuig dat op de start-en landingsbaan in Havelte landde was op 25 juni 1943. Aan boord was de Duitse Generaal Friedrich Christiansen. Hij kwam een inspectiebezoek afleggen. Christiansen is ook verantwoordelijk voor de razzia in Putten, waarbij 552 Puttenaren de dood vonden. Na de oorlog kreeg hij 12 jaar gevangenisstraf.
Luchtfoto van de Van Helomaweg uit 1944. De Van Helomaweg werd gebruikt als rolbaan en was volledig met klinkers bestraat. In het midden van de foto aan de linkerkant is het Theehuis (dat nog steeds bestaat) en daarnaast staat een vliegtuig geparkeerd. Ook de Hunebeddenweg (rechtsboven op de foto) was beklinkerd en werd gebruikt als rolbaan.
Een kaart van de Nederlandse geheime dienst. Informatie werd doorgespeeld aan de geallieerden.
Op 8 mei 1944 crashte Boeing B17G met 10 Amerikaanse luchtmachtmilitairen in het gebied van de Eursinger Binnenes. Het vliegtuig wilde landen op vliegveld Havelte. De Duitsers lieten dit niet toe en schoten met zwaar afweergeschut. Het Amerikaanse vliegtuig moest uitwijken en zette de landing in op de Eursinger Binnenes. Na de landing explodeerde het toestel. Alle inzittenen kwamen om het leven. De lichamen waren in eerste instantie begraven in Havelte en later overgebracht naar Margraten.
Op 15 augustus 1944 vond een luchtslag plaats boven Havelte. Er waren 1200 bommenwerpers en 800 jachtvliegtuigen van de geallieerden bij betrokken. Met 25 Messerschmitt Bf-109 G6 vliegtuigen vochten de Duitsers terug. Er vielen vele slachtoffers aan weerskanten. Het vliegtuig van Captain Hiram Turner van de geallieerden (zie foto) werd aangeschoten door het afweergeschut van Havelte en stortte neer bij Veeningen (zie kaart bij pijltje). Turner raakte zwaar gewond.
Op 7 april 1945 stortte de Engelse Spitfire neer aan de Van Helomaweg. De 24-jarige vlieger Baron Francois D’Alligny kwam om het leven.
Het monument voor Baron Francois D’Alligny aan de Van Helomaweg.
Op 4 en 5 september 1944 viel 8 ton aan bommen van de geallieerden op vliegveld Havelte. In de nacht van 16 op 17 september 1944 werd vliegveld Havelte gebombardeerd door 50 Lancasters (Engelse bommenwerpers). Alle vliegvelden in Noord-Nederland werden gebombardeerd, omdat de luchtlanding bij Arnhem plaatsvond onder de naam Market Garden. In totaal werd 222 ton aan bommen afgeworpen op Havelte, waarvan 536 MC (medium capacity) van 500 LB-pounders en 460 GP (general purpose) van 500 LB-pounders.
Een luchtfoto tijdens het bombardement op 24 maart 1945. De witte vlekken zijn ingeslagen bommen.
Luchtfoto van april 1945; bominslagen van de geallieerden op het Duitse vliegveld. De dwangarbeiders bevonden zich toen gelukkig niet meer op het vliegveld. Het is niet bekend hoeveel mensen tijdens de vele bombardementen om het leven kwamen. De natuur liep zware schade op.
Deze 500 pounder is gevonden in het Holtingerveld.
Het wachtgebouw van de Duitsers aan de kruising van de Molenweg aan de Van Helomaweg. Nu is het een woonhuis.
Duitse onderkomens aan de Wandelbosweg in Havelte. De gebouwen zijn in de jaren 70 afgebroken.
Vliegtuigkerkhof aan de Nieuwe Ruiterweg – Van Helomaweg. Het is niet bekend hoeveel Duitse vliegtuigen er lagen. De meeste van deze vliegtuigen stonden aan de grond tijdens bombardementen van de geallieerden.
Het hele gebied, inclusief de start- en landingsbaan, was door de Duitsers gedraineerd. Voor de waterafvoer legden ze een uitgebreid rioolstelsel aan, dat nog steeds te zien is en voor een gedeelte in gebruik is tot de dag van vandaag. Het Museum Vliegveld Havelte WOII beschikt over kaarten van het rioolstelsel.
Vanwege het Duitse rioolstelsel was Havelte de eerste plattelandsgemeente met een riolering.
Twee barakken van vliegveld Havelte staan nu in Hoenderloo.
